Аллоҳ суйган бандалар: Ёлғиз Аллоҳга бандалик қилиш (7)

Қалбий ибодатлар

Хушу ва хузу

Бу иккиси Аллоҳдан ўзга учун қилиб бўлмайдиган қалб ибодатларидандир.

Аллоҳ таоло дейди: “Иймон келтирган кишилар учун Аллоҳни зикр қилган ва Қуръон тиловатини эшитган пайтда диллари юмшаш фурсати етмадими?” (Ҳадид, 16).

Яна айтади: “Одамлардан қўрқманглар, Мендангина қўрқинглар. Сизлар Мен нозил қилган нарсалар билан ҳукм қилишни тарк этиш эвазига арзимас матони қабул қилманглар” (Моида, 44).

Ибн Манзур айтган: “Хушу – кўзни ерга қаратиш, уни ҳаромдан сақлаш, тийиш ва товушни пасайтириш. Хузу – тавозелик ва ўзни паст тутишдир. “Хушу билан хузу бир-бирига яқин маънодаги сўзлар. Фақат хузу баданнинг ўзида бўлади, хушу эса баданда ва товушда бўлади”, деб ҳам айтилган”.

Ўзни паст олиш ва синиқлик

Бу иккиси ҳам қалбий ибодатлардан ҳисобланади.

Азиз биродарим, шуни билингки, Аллоҳ учун ўзни хор тутиш – азизлик, Аллоҳ учун камтарлик қилиш олийликдир. Яна шуни билиб қўйинг, мўминнинг шарафи кечаси ўқиган таҳажжуд намозида, азизлиги эса инсонлардан беҳожатлигидадир. Қўлингиздаги нарсадан кўра Аллоҳнинг ҳузуридаги сиз учун ишончлироқ бўлсин… “Азизлик, куч-қудрат Аллоҳникидир, Пайғамбариникидир ҳамда Аллоҳ ва Расулига иймон келтирган мўминларникидир” (Мунофиқун, 8). Бас, шундай экан, ўзингизни Аллоҳдан бошқасига хор тутманг, Ундан ўзгага бош эгманг.

(давоми бор)