Тафсири муяссар, Нисо сураси, 29-35 оятлар

0

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَأْكُلُوا أَمْوَالَكُمْ بَيْنَكُمْ بِالْبَاطِلِ إِلاَّ أَنْ تَكُونَ تِجَارَةً عَنْ تَرَاضٍ مِنْكُمْ وَلا تَقْتُلُوا أَنفُسَكُمْ إِنَّ اللَّهَ كَانَ بِكُمْ رَحِيماً (29)

  1. Эй Аллоҳга ва Расулига иймон келтириб, Унинг шариатига амал қилганлар, бир-бирингизнинг молингизни ноҳақ ейишингиз ҳалол эмас. Фақат шариатга мувофиқ, ҳалол йўл билан, ўзаро розилик асосида бўлса, шундагина ҳалол бўлади. Бир-бирингизни ўлдирманг ва Аллоҳ ҳаром қилган ишларни қилиб, ўзингизни ҳалокатга ташламанг. Аллоҳ таоло ўзи буюрган ва қайтарган ҳар бир ишда сизларга раҳм қилувчи зотдир.

وَمَنْ يَفْعَلْ ذَلِكَ عُدْوَاناً وَظُلْماً فَسَوْفَ نُصْلِيهِ نَاراً وَكَانَ ذَلِكَ عَلَى اللَّهِ يَسِيراً (30)

  1. Кимда-ким шариат чегараларини бузган ва зулм қилган ҳолда ўғрилик, талончилик, алдов билан ўзганинг молини ноҳақ ейишдан иборат Аллоҳ қайтарган ишни қилса, яқинда Аллоҳ уни дўзахга киритади ва у дўзах оловида куяди. Бу иш Аллоҳга жуда осондир.

إِنْ تَجْتَنِبُوا كَبَائِرَ مَا تُنْهَوْنَ عَنْهُ نُكَفِّرْ عَنْكُمْ سَيِّئَاتِكُمْ وَنُدْخِلْكُمْ مُدْخَلاً كَرِيماً (31)

  1. Эй мўминлар, Аллоҳга ширк келтириш, ота-онага оқ бўлиш, ноҳақ одам ўлдириш ва бошқа катта гуноҳлардан четлансангиз, Биз бошқа кичик гуноҳларингизни кечирамиз ва сизларни саховат диёри – жаннатга киритамиз.

وَلا تَتَمَنَّوْا مَا فَضَّلَ اللَّهُ بِهِ بَعْضَكُمْ عَلَى بَعْضٍ لِلرِّجَالِ نَصِيبٌ مِمَّا اكْتَسَبُوا وَلِلنِّسَاءِ نَصِيبٌ مِمَّا اكْتَسَبْنَ وَاسْأَلُوا اللَّهَ مِنْ فَضْلِهِ إِنَّ اللَّهَ كَانَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيماً (32)

  1. Аллоҳ таоло қобилият, ризқ ва бошқа нарсаларда бирингизни бошқангиздан устун қилган. Сизлар бировга берилган фазлни орзу қилманг. Аллоҳ таоло эркакларга қилган ишларига яраша жазо ё мукофот беради, аёлларга ҳам қилган ишларига яраша жазо ё мукофот беради. Ўзгалар қўлидаги нарсаларни орзу қилиш ўрнига саховатли ва карами кенг Аллоҳдан сизларга ҳам ўз фазлидан беришини сўранглар. Шубҳасиз, Аллоҳ таоло ҳар бир нарсани яхши билувчи Зот. У бандаларига яхшиликларни тақсим қилар экан, улар учун нима яхши ва муносиб эканини яхши билади.

وَلِكُلٍّ جَعَلْنَا مَوَالِيَ مِمَّا تَرَكَ الْوَالِدَانِ وَالأَقْرَبُونَ وَالَّذِينَ عَقَدَتْ أَيْمَانُكُمْ فَآتُوهُمْ نَصِيبَهُمْ إِنَّ اللَّهَ كَانَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ شَهِيداً (33)

  1. Сизлардан ҳар бирингиз учун ота-она ва қариндошлар қолдирган мол-мулкдан мерос оладиган ворислар қилдик. Ёрдамлашиш ёки меросдан бирор нарса бериш ҳақида қатъий қасамлар ичиб ўзаро келишиб олганингиз кишилар бўлса, уларга ўша белгиланган нарсани беринглар. Бу тарзда ўзаро келишув билан мерос бериш Исломнинг аввалида бўлган эди. Сўнг мерос оятлари нозил бўлиб, бу ҳукм бекор бўлди. Аллоҳ таоло қилаётган ҳар бир ишингиздан бохабар зот, У сизларга амалларингизга яраша жазо ё мукофот беради.

الرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلَى النِّسَاءِ بِمَا فَضَّلَ اللَّهُ بَعْضَهُمْ عَلَى بَعْضٍ وَبِمَا أَنفَقُوا مِنْ أَمْوَالِهِمْ فَالصَّالِحَاتُ قَانِتَاتٌ حَافِظَاتٌ لِلْغَيْبِ بِمَا حَفِظَ اللَّهُ وَاللاَّتِي تَخَافُونَ نُشُوزَهُنَّ فَعِظُوهُنَّ وَاهْجُرُوهُنَّ فِي الْمَضَاجِعِ وَاضْرِبُوهُنَّ فَإِنْ أَطَعْنَكُمْ فَلا تَبْغُوا عَلَيْهِنَّ سَبِيلاً إِنَّ اللَّهَ كَانَ عَلِيّاً كَبِيراً (34)

  1. Эркаклар Аллоҳ таоло уларга ато этган устунлик ва раҳбарлик хусусиятлари, шунингдек аёлларга маҳр ва нафақалар беришгани туфайли аёлларни бошқариш ва уларга ғамхўрлик қилишга масъулдирлар. Аллоҳнинг шариатига тўғри амал қиладиган солиҳа аёллар Аллоҳга ҳам, эрларига ҳам итоат қиладилар. Эрлари йўқлигида ҳам зиммаларидаги омонатларни Аллоҳнинг ҳифзи ва тавфиқи билан асраб-авайлайдилар. Хотинларингиз итоатсизлик қилишидан қўрқсангиз, уларга яхши гап билан насиҳат қилинглар. Агар яхши сўз фойда бермаса, у ҳолда тўшакда улардан юз ўгиринглар ва уларга яқинлик қилманглар. Агар тўшакда юз ўгириш ҳам кор қилмаса, у ҳолда зарар бермайдиган қилиб уринглар. Итоат қилсалар, уларга зулм қилишдан сақланинглар! Зеро, олий ва буюк Аллоҳ уларнинг ҳимоячисидир. У аёлларга зулму тажовуз қилган кимсалардан интиқом олади.

وَإِنْ خِفْتُمْ شِقَاقَ بَيْنِهِمَا فَابْعَثُوا حَكَماً مِنْ أَهْلِهِ وَحَكَماً مِنْ أَهْلِهَا إِنْ يُرِيدَا إِصْلاحاً يُوَفِّقِ اللَّهُ بَيْنَهُمَا إِنَّ اللَّهَ كَانَ عَلِيماً خَبِيراً (35)

  1. Эй эр-хотиннинг валийлари (бошлиқлар), агар эр-хотин ўртасида ажрашиб кетишга олиб борадиган келишмовчилик борлигини билсангиз, эр томонидан битта, аёл томонидан битта адолатли ҳакамни улар ҳузурига юборинглар. Улар ҳолатни ўрганиб, ҳар иккиси учун манфаатли бўлган ҳукмни чиқарсинлар. Иккала ҳакамнинг ўртани ислоҳ қилишга бўлган ғайрати ва чиройли услубни қўллаши ортидан Аллоҳ таоло эр-хотин ўртасини ўнглаб қўяди. Шубҳасиз, Аллоҳ таоло билувчи зотдир, бандаларининг ишларидан ҳеч бири Унга махфий қолмайди. У бандаларининг дилларидаги яширин сирлардан воқифдир.

Изоҳ қолдиринг