فَقَاتِلْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ لا تُكَلَّفُ إِلاَّ نَفْسَكَ وَحَرِّض الْمُؤْمِنِينَ عَسَى اللَّهُ أَنْ يَكُفَّ بَأْسَ الَّذِينَ كَفَرُوا وَاللَّهُ أَشَدُّ بَأْساً وَأَشَدُّ تَنكِيلاً (84)
Эй Пайғамбар, Аллоҳ йўлида, Унинг калимасини олий қилиш учун жиҳод қилинг! Сиз бошқалар қилган ишлардан жавобгар бўлмайсиз. Мўминларни уруш ва жиҳодга унданг, тарғиб қилинг! Шояд Аллоҳ сизлар орқали кофирларнинг куч-қудрати ва шиддатини бартараф қилса. Аллоҳ таоло ўта куч-қудратли, кофирларга азоби қаттиқ зотдир.
مَنْ يَشْفَعْ شَفَاعَةً حَسَنَةً يَكُنْ لَهُ نَصِيبٌ مِنْهَا وَمَنْ يَشْفَعْ شَفَاعَةً سَيِّئَةً يَكُنْ لَهُ كِفْلٌ مِنْهَا وَكَانَ اللَّهُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ مُقِيتاً (85)
Ким бировнинг яхшиликка эришиши учун ҳаракат қилса, унга ўша қилган ҳаракати учун савобдан улуш бўлади. Ким бировга ёмонлик етказиш учун ҳаракат қилса, унга гуноҳдан улуш бўлади. Аллоҳ таоло ҳар бир нарсага гувоҳ ва ҳар бир нарсани сақлаб қўювчи зотдир.
وَإِذَا حُيِّيتُمْ بِتَحِيَّةٍ فَحَيُّوا بِأَحْسَنَ مِنْهَا أَوْ رُدُّوهَا إِنَّ اللَّهَ كَانَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ حَسِيباً (86)
Агар бир мусулмон сизларга салом берса, унга берган саломидан кўра тўлиқроқ салом ва очиқ юз билан ёки айни у берган салом билан алик олинглар, ҳар бирининг ўз савоби ва мукофоти бор. Шубҳасиз, Аллоҳ таоло ҳар бир иш учун муносиб мукофот берувчидир.
اللَّهُ لا إِلَهَ إِلاَّ هُوَ لَيَجْمَعَنَّكُمْ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ لا رَيْبَ فِيهِ وَمَنْ أَصْدَقُ مِن اللَّهِ حَدِيثاً (87)
Барча ҳалқларнинг ягона ва ҳақ илоҳи Аллоҳ таоло шак-шубҳасиз содир бўладиган қиёмат куни сизларни жазо ё мукофот бериш учун албатта жамлайди. Аллоҳдан кўра ростгўйроқ ким бор?!
فَمَا لَكُمْ فِي الْمُنَافِقِينَ فِئَتَيْنِ وَاللَّهُ أَرْكَسَهُمْ بِمَا كَسَبُوا أَتُرِيدُونَ أَنْ تَهْدُوا مَنْ أَضَلَّ اللَّهُ وَمَنْ يُضْلِل اللَّهُ فَلَنْ تَجِدَ لَهُ سَبِيلاً (88)
Эй мўминлар, сизларга нима бўлдики, мунофиқлар хусусида икки гуруҳга ажралдингиз: бир гуруҳингиз улар билан урушайлик деса, иккинчи гуруҳ бошқа гапни айтмоқда?! Аллоҳ таоло уларни ёмон қилмишлари сабабли куфр ва залолатга тушириб қўйган. Сизлар Аллоҳ қалбини Ўз динидан буриб қўйган кимсани ҳидоят қилмоқчимисиз?! Аллоҳ кимни Ўз динидан ва амрларига эргашишдан маҳрум қилган бўлса, у учун ҳидоятга йўл йўқ.
وَدُّوا لَوْ تَكْفُرُونَ كَمَا كَفَرُوا فَتَكُونُونَ سَوَاءً فَلا تَتَّخِذُوا مِنْهُمْ أَوْلِيَاءَ حَتَّى يُهَاجِرُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَخُذُوهُمْ وَاقْتُلُوهُمْ حَيْثُ وَجَدْتُمُوهُمْ وَلا تَتَّخِذُوا مِنْهُمْ وَلِيّاً وَلا نَصِيراً (89)
Эй мўминлар, мунофиқлар сизлар чин дилдан иймон келтирган ҳақиқатларни улар каби инкор қилишингизни ва инкорда улар билан баробар бўлишингизни орзу қилишади. Сизлар то ўша мунофиқлар ўз иймонларининг ростлигига ҳужжат ўлароқ Аллоҳ йўлида ҳижрат қилмагунларича уларни ўзингизга дўст тутманг! Агар улар ўзлари чорланган ишдан бош тортсалар, унда уларни қаерда топсангиз ушлаб, ўлдиринг, Аллоҳни қўйиб, уларни ўзингизга дўст ва ёрдамчи қилиб олманг!
إِلاَّ الَّذِينَ يَصِلُونَ إِلَى قَوْمٍ بَيْنَكُمْ وَبَيْنَهُمْ مِيثَاقٌ أَوْ جَاءُوكُمْ حَصِرَتْ صُدُورُهُمْ أَنْ يُقَاتِلُوكُمْ أَوْ يُقَاتِلُوا قَوْمَهُمْ وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ لَسَلَّطَهُمْ عَلَيْكُمْ فَلَقَاتَلُوكُمْ فَإِن اعْتَزَلُوكُمْ فَلَمْ يُقَاتِلُوكُمْ وَأَلْقَوْا إِلَيْكُم السَّلَمَ فَمَا جَعَلَ اللَّهُ لَكُمْ عَلَيْهِمْ سَبِيلاً (90)
Аммо сизлар билан сулҳ ва келишуви бўлган бир қавмга келиб қўшилган кишиларга қарши уруш қилманг! Шунингдек, сизларга қарши урушишни ҳам, ўз қавмларига қарши урушишни ҳам истамасдан, диллари сиқилиб, сизларга ҳам қўшилмаган, қавмлари билан ҳам бирга бўлмаган кишилар ҳузурингизга келса, уларга қарши ҳам урушманг! Агар Аллоҳ истаса, уларни устун қиларди ва улар мушрик душманларингизга қўшилиб, сизларга қарши урушган бўларди. Лекин Аллоҳ таоло уларни Ўз фазл-марҳамати ва қудрати билан сизлардан буриб қўйди. Агар улар сизлардан четлансалар ва сизлар билан урушмасалар, унда сизлар учун уларга қарши урушишга йўл йўқдир.
سَتَجِدُونَ آخَرِينَ يُرِيدُونَ أَنْ يَأْمَنُوكُمْ وَيَأْمَنُوا قَوْمَهُمْ كُلَّ مَا رُدُّوا إِلَى الْفِتْنَةِ أُرْكِسُوا فِيهَا فَإِنْ لَمْ يَعْتَزِلُوكُمْ وَيُلْقُوا إِلَيْكُم السَّلَمَ وَيَكُفُّوا أَيْدِيَهُمْ فَخُذُوهُمْ وَاقْتُلُوهُمْ حَيْثُ ثَقِفْتُمُوهُمْ وَأُوْلَئِكُمْ جَعَلْنَا لَكُمْ عَلَيْهِمْ سُلْطَاناً مُبِيناً (91)
Мунофиқлар ичида яна бир қавм борки, сизлардан омонда бўлишни истаб, сизларга ўзларини мусулмон қилиб кўрсатишади. Ўзларининг кофир қавмларидан ҳам жонларига хотиржамлик истаб, уларга кофирликларини ошкор этишади. Улар ҳар сафар куфр диёрига ва кофирлар ҳузурига қайтишса, кофирликлари янада зиёдалашади. Агар ўша кимсалар сизларга душманлик қилишдан қайтмаса ва тўла таслим бўлмаса, сизларга қарши урушишдан тийилмаса, сизлар қаерда бўлса ҳам уларни тутиб, ўлдиринг! Улар бу ёмон йўлга бошқалардан яққол ажралиб турадиган даражада чуқур кириб кетган кимсалардир. Биз ундайларни ўлдириш ва асир олиш учун сизларга очиқ-равшан ҳужжат ва ваколат бериб қўйдик.