Тафсири муяссар, Нисо сураси, 171-176 оятлар

0

يَا أَهْلَ الْكِتَابِ لَا تَغْلُوا فِي دِينِكُمْ وَلَا تَقُولُوا عَلَى اللَّهِ إِلَّا الْحَقَّ ۚ إِنَّمَا الْمَسِيحُ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ رَسُولُ اللَّهِ وَكَلِمَتُهُ أَلْقَاهَا إِلَىٰ مَرْيَمَ وَرُوحٌ مِنْهُ ۖ فَآمِنُوا بِاللَّهِ وَرُسُلِهِ ۖ وَلَا تَقُولُوا ثَلَاثَةٌ ۚ انْتَهُوا خَيْرًا لَكُمْ ۚ إِنَّمَا اللَّهُ إِلَٰهٌ وَاحِدٌ ۖ سُبْحَانَهُ أَنْ يَكُونَ لَهُ وَلَدٌ ۘ لَهُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ ۗ وَكَفَىٰ بِاللَّهِ وَكِيلًا ﴿171﴾

171. Эй Инжил аҳли, динингиз борасида ҳақ эътиқоддан чиқманглар, Аллоҳ тўғрисида фақат ҳақни гапиринглар, Аллоҳнинг хотини ё фарзанди бор, деманглар! Масиҳ Исо ибн Марям Аллоҳнинг ҳақ билан юборган пайғамбаридир, холос. Аллоҳ уни Жаброил воситасида Марямга юборган бир калима, яъни “Бўл!” сўзи билан яратди. Бу калима Аллоҳ томонидан бўлган бир нафас бўлиб, уни Жаброил Раббининг буйруғи билан Марямга пуфлади. Шундай экан, сизлар Аллоҳ таолонинг ягоналигини тасдиқ этинглар ва Унга бўйсунинглар! Пайғамбарлар Аллоҳ ҳузуридан келтирган рисолатларни тасдиқ этинглар ва уларга амал қилинглар! Исо ва унинг онасини Аллоҳга шерик қилманглар! Сизлар бундай сўздан тийилинглар, шу ўзингиз учун яхшидир. Фақат Аллоҳ субҳонаҳу ва таоло ягона ҳақ илоҳдир. Осмонлару ердаги барча нарса Унинг мулкидир. Шундай экан, қандай қилиб Ўз бандалари ичидан Унинг хотини ёки фарзанди бўлсин?! Бандаларининг ишларини тадбир қилиш ва юргизишда Аллоҳнинг ўзи кифоядир. Бас, ёлғиз Ўзига таваккул қилинглар. Зеро, У сизларга кифоя қилади.

لَنْ يَسْتَنْكِفَ الْمَسِيحُ أَنْ يَكُونَ عَبْدًا لِلَّهِ وَلَا الْمَلَائِكَةُ الْمُقَرَّبُونَ ۚ وَمَنْ يَسْتَنْكِفْ عَنْ عِبَادَتِهِ وَيَسْتَكْبِرْ فَسَيَحْشُرُهُمْ إِلَيْهِ جَمِيعًا ﴿172﴾

172. Исо Масиҳ Аллоҳга қул бўлишдан ҳеч қачон ор қилмайди ва бош тортмайди! Шунингдек, муқарраб (Аллоҳга яқин) фаришталар ҳам Аллоҳга қуллик қилишдан асло ор қилмайдилар. Ким Аллоҳга бўйсунишдан, Унга эгилишдан ор қилса ва кибрланса, Аллоҳ таоло ундайларни қиёмат куни жамлайди, улар ўртасида адолат билан ҳукм қилади ва ҳар бир кишига ўзига яраша жазо ё мукофот беради.

فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فَيُوَفِّيهِمْ أُجُورَهُمْ وَيَزِيدُهُمْ مِنْ فَضْلِهِ ۖ وَأَمَّا الَّذِينَ اسْتَنْكَفُوا وَاسْتَكْبَرُوا فَيُعَذِّبُهُمْ عَذَابًا أَلِيمًا وَلَا يَجِدُونَ لَهُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلِيًّا وَلَا نَصِيرًا ﴿173﴾

173. Аллоҳни сўзда, эътиқодда, амалда тасдиқ этган ва Унинг шариатида барқарор турган кишиларга Аллоҳ амалларининг савобини тўла қилиб беради ва уларга зиёда фазлу марҳамат кўрсатади. Аллоҳга итоат қилишдан бош тортган ва Унга эгилишдан кибрланган кишиларни эса аламли азобга гирифтор этади. Улар Аллоҳдан бошқа ўзларини Унинг азобидан қутқарадиган на бир дўстни ва на ўзларига ёрдам берадиган бирор ёрдамчини топадилар.

يَا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءَكُمْ بُرْهَانٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَأَنْزَلْنَا إِلَيْكُمْ نُورًا مُبِينًا ﴿174﴾

174. Эй одамлар, сизларга Раббингиздан далил келди. У Бизнинг пайғамбаримиз Муҳаммад саллаллоҳу алайҳи ва саллам ва у келтирган қатъий далилдир. Улар ичида энг каттаси Муҳаммад саллаллоҳу алайҳи ва салламнинг ҳақ пайғамбарлигига ва сўнгги рисолат соҳиби эканига гувоҳлик берувчи Қуръони каримдир. Биз сизларга Қуръонни ҳидоят ва очиқ-равшан нур қилиб туширдик.

فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَاعْتَصَمُوا بِهِ فَسَيُدْخِلُهُمْ فِي رَحْمَةٍ مِنْهُ وَفَضْلٍ وَيَهْدِيهِمْ إِلَيْهِ صِرَاطًا مُسْتَقِيمًا ﴿175﴾

175. Аллоҳни сўзда, эътиқодда, амалда тасдиқ этган ва ўзларига туширилган нурни – Қуръонни маҳкам тутган кишиларни Аллоҳ охиратда ўз раҳмати ва фазли билан жаннатга киритади ва дунёда уларни жаннат боғларига элтувчи тўғри йўлда юришга муваффақ этади.

يَسْتَفْتُونَكَ قُلِ اللَّهُ يُفْتِيكُمْ فِي الْكَلَالَةِ ۚ إِنِ امْرُؤٌ هَلَكَ لَيْسَ لَهُ وَلَدٌ وَلَهُ أُخْتٌ فَلَهَا نِصْفُ مَا تَرَكَ ۚ وَهُوَ يَرِثُهَا إِنْ لَمْ يَكُنْ لَهَا وَلَدٌ ۚ فَإِنْ كَانَتَا اثْنَتَيْنِ فَلَهُمَا الثُّلُثَانِ مِمَّا تَرَكَ ۚ وَإِنْ كَانُوا إِخْوَةً رِجَالًا وَنِسَاءً فَلِلذَّكَرِ مِثْلُ حَظِّ الْأُنْثَيَيْنِ ۗ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمْ أَنْ تَضِلُّوا ۗ وَاللَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ ﴿176﴾

176. Эй Пайғамбар, улар сиздан калола, яъни отаси ҳам, фарзанди ҳам бўлмаган ҳолатда вафот этган кишининг мероси ҳақида сўрайдилар. Айтинг, сизларга калоланинг ҳукмини Аллоҳнинг Ўзи баён қилиб беради. Агар боласи ҳам, отаси ҳам бўлмаган киши вафот этса, унинг туғишган ёки ота бир опа ё синглиси бўлса, унга у қолдирган мероснинг ярми тегади. Агар опа (сингил) отаси ё фарзанди бўлмаган ҳолда вафот этса, унинг барча молига ука (ака) меросхўр бўлади. У хоҳ туғишган (яъни ота-она бир), хоҳ ота бир ака (ука) бўлсин, фарқсиз. Агар калола ҳолида вафот этган кишининг иккита опа-синглиси бўлса, икковларига у қолдирган молнинг учдан иккиси тегади. Агар она бир бўлмаган ака-укалар опа-сингиллар билан жамланса (яъни ворислар бир нечта туғишган ё ота бир ака-укалар ва опа-сингиллардан иборат бўлса), бир эркакка икки аёл улушича насиба бўлади. Мерос ишида ҳақдан оғиб кетмаслигингиз учун Аллоҳ сизларга мерослар тақсимини ва калоланинг ҳукмини баён қилиб беради. Аллоҳ ишларнинг оқибатини ва уларда бандалари учун бўлган яхшиликларни билувчи зотдир.

Изоҳ қолдиринг