يَٰبَنِيٓ ءَادَمَ خُذُواْ زِينَتَكُمۡ عِندَ كُلِّ مَسۡجِدٖ وَكُلُواْ وَٱشۡرَبُواْ وَلَا تُسۡرِفُوٓاْۚ إِنَّهُۥ لَا يُحِبُّ ٱلۡمُسۡرِفِينَ ﴿٣١﴾
31. Эй Одам болалари, ҳар бир намозни адо этиш пайтида авратларни тўсувчи кийим, поклик, таҳорат ва шу кабилардан иборат шаръий зийнатда бўлинглар. Аллоҳ сизларга ризқ қилиб берган ҳалол нарсаларни еб-ичаверинглар ва бунда меъёрдан ўтиб, исрофга йўл қўйманглар. Аллоҳ таоло еб-ичишда ва бошқа нарсаларда ҳаддидан ошувчи исрофгарларни ёқтирмайди.
قُلۡ مَنۡ حَرَّمَ زِينَةَ ٱللَّهِ ٱلَّتِيٓ أَخۡرَجَ لِعِبَادِهِۦ وَٱلطَّيِّبَٰتِ مِنَ ٱلرِّزۡقِۚ قُلۡ هِيَ لِلَّذِينَ ءَامَنُواْ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا خَالِصَةٗ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِۗ كَذَٰلِكَ نُفَصِّلُ ٱلۡأٓيَٰتِ لِقَوۡمٖ يَعۡلَمُونَ ﴿٣٢﴾
32. Эй Расул, жоҳил мушрикларга айтинг: “Аллоҳ таоло сизлар учун зийнат қилиб қўйган бу гўзал либосларни ким сизларга ҳаром қилди?! Аллоҳ ризқ қилиб берган ҳалол ва пок нарсалардан тановул қилишни ким сизларга ҳаром қилди?!” Эй Расул, мушрикларга айтинг: “Аллоҳ ҳалол қилган либослар ва покиза емак-ичмаклар дунё ҳаётида мўминлар учун бўлиб, бошқалар ҳам бунда уларга шерик бўлади. Қиёмат куни эса фақат мўминларнинг ўзига хос бўлади. Аллоҳ таоло биладиган ва англайдиган қавмлар учун оятларни ана шундай батафсил баён қилади”.
قُلۡ إِنَّمَا حَرَّمَ رَبِّيَ ٱلۡفَوَٰحِشَ مَا ظَهَرَ مِنۡهَا وَمَا بَطَنَ وَٱلۡإِثۡمَ وَٱلۡبَغۡيَ بِغَيۡرِ ٱلۡحَقِّ وَأَن تُشۡرِكُواْ بِٱللَّهِ مَا لَمۡ يُنَزِّلۡ بِهِۦ سُلۡطَٰنٗا وَأَن تَقُولُواْ عَلَى ٱللَّهِ مَا لَا تَعۡلَمُونَ ﴿٣٣﴾
33. Эй Расул, мушрикларга айтинг: “Аллоҳ таоло барча қабиҳ ва бузуқ ишларни: ошкорасини ҳам, махфийсини ҳам ҳаром қилган. Барча гуноҳларни, шу жумладан энг катта гуноҳлардан бўлмиш одамларга тажовуз қилишни ҳаром қилган. Зеро, булар ҳаққа зид ишлардир. Аллоҳ таоло илоҳлигига бирон далил ва ҳужжат туширмаган нарсани ибодатда Унга шерик қилишингизни ҳаром қилган. Зеро, бундай қилган кишининг бирон асоси йўқдир. Аллоҳнинг фарзанди бор деб даъво қилиш, айрим ҳалол либос ва егуликларни ҳаромга чиқариш каби Аллоҳ жорий қилмаган нарсаларни бўҳтон ва ёлғон билан Аллоҳга нисбатлашингизни ҳам ҳаром қилган”.
وَلِكُلِّ أُمَّةٍ أَجَلٞۖ فَإِذَا جَآءَ أَجَلُهُمۡ لَا يَسۡتَأۡخِرُونَ سَاعَةٗ وَلَا يَسۡتَقۡدِمُونَ ﴿٣٤﴾
34. Аллоҳга кофир бўлиш ва Унинг пайғамбарларини ёлғончига чиқариш устида жамланган ҳар бир жамоат учун бошларига азоб-уқубат тушиш вақти бордир. Аллоҳ таоло уларнинг ҳалокати учун белгилаб қўйган вақт келганида уни бир лаҳза на ортга ва на олдинга сура оладилар.
يَٰبَنِيٓ ءَادَمَ إِمَّا يَأۡتِيَنَّكُمۡ رُسُلٞ مِّنكُمۡ يَقُصُّونَ عَلَيۡكُمۡ ءَايَٰتِي فَمَنِ ٱتَّقَىٰ وَأَصۡلَحَ فَلَا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَلَا هُمۡ يَحۡزَنُونَ ﴿٣٥﴾
35. Эй Одам болалари, сизларга ўз қавмингиздан бўлган элчиларим келиб, Менинг китобимдаги оятларни тиловат қилиб берган ва ўзлари келтирган диннинг ҳақлигини кўрсатувчи далилларни баён қилган пайтда уларга итоат қилинглар! Зеро, ким Менинг ғазабимдан сақланса ва солиҳ амал қилса, ундай кишилар учун қиёматда Аллоҳнинг азобидан қўрқув бўлмас ва улар етишолмай қолган дунё матоларига ҳам ғамгин бўлмаслар.
وَٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَا وَٱسۡتَكۡبَرُواْ عَنۡهَآ أُوْلَٰٓئِكَ أَصۡحَٰبُ ٱلنَّارِۖ هُمۡ فِيهَا خَٰلِدُونَ ﴿٣٦﴾
36. Аллоҳнинг тавҳидига далил бўлувчи оят ва аломатларни ёлғонга чиқарган ва уларга эргашишдан кибр қилган кофирлар – ана ўшалар дўзах эгалари бўлиб, унда абадий қоладилар ва ундан чиқмайдилар.
فَمَنۡ أَظۡلَمُ مِمَّنِ ٱفۡتَرَىٰ عَلَى ٱللَّهِ كَذِبًا أَوۡ كَذَّبَ بِـَٔايَٰتِهِۦٓۚ أُوْلَٰٓئِكَ يَنَالُهُمۡ نَصِيبُهُم مِّنَ ٱلۡكِتَٰبِۖ حَتَّىٰٓ إِذَا جَآءَتۡهُمۡ رُسُلُنَا يَتَوَفَّوۡنَهُمۡ قَالُوٓاْ أَيۡنَ مَا كُنتُمۡ تَدۡعُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِۖ قَالُواْ ضَلُّواْ عَنَّا وَشَهِدُواْ عَلَىٰٓ أَنفُسِهِمۡ أَنَّهُمۡ كَانُواْ كَٰفِرِينَ ﴿٣٧﴾
37. Аллоҳ номидан ёлғон тўқиган ёки Аллоҳ нозил қилган оятларни ёлғонга чиқарган кимсалардан кўра золимроқ одам борми?! Уларга дунёда яхшилигу ёмонликдан Лавҳул маҳфузда битилган насибалари етади. Малакул-мавт (жон олувчи фаришта) ва ёрдамчилари уларнинг жонларини олиш учун келган пайт: “Аллоҳни қўйиб, сиғиниб юрганингиз шериклар, азиз-авлиёлар, бут-санамлар қани? Улар сизларни бу оғир аҳволдан қутқариб олсинлар-чи!” деганларида: “Улар бизни тарк этдилар” деб жавоб беришади ва ўзларининг бу дунёда Аллоҳнинг ягоналигини ёлғонга чиқарган кофир кимсалар бўлишганини эътироф этишади.
قَالَ ٱدۡخُلُواْ فِيٓ أُمَمٖ قَدۡ خَلَتۡ مِن قَبۡلِكُم مِّنَ ٱلۡجِنِّ وَٱلۡإِنسِ فِي ٱلنَّارِۖ كُلَّمَا دَخَلَتۡ أُمَّةٞ لَّعَنَتۡ أُخۡتَهَاۖ حَتَّىٰٓ إِذَا ٱدَّارَكُواْ فِيهَا جَمِيعٗا قَالَتۡ أُخۡرَىٰهُمۡ لِأُولَىٰهُمۡ رَبَّنَا هَٰٓؤُلَآءِ أَضَلُّونَا فَـَٔاتِهِمۡ عَذَابٗا ضِعۡفٗا مِّنَ ٱلنَّارِۖ قَالَ لِكُلّٖ ضِعۡفٞ وَلَٰكِن لَّا تَعۡلَمُونَ ﴿٣٨﴾
38. Аллоҳ таоло ўша бўҳтончи мушрикларга айтади: “Сизлар ўзингиздан илгари ўтган, куфрда сизлар билан бир хил бўлган инсу жин тўдалари қаторида дўзахга киринглар!” Ҳар сафар кофирлардан бир гуруҳи дўзахга кирганида йўлдан озишларига сабаб бўлган куфрдошларини лаънатлайди. Дўзахда куфр аҳлининг аввалгиларию кейингилари жамланишгач, кейингилари дунёда ўзлари эргашган раҳбарларини кўрсатиб: “Эй Раббимиз, мана шулар бизни ҳақдан адаштирган кимсалар, Сен буларга дўзахдан икки баробар азоб бергин”, дейишади. Шунда Аллоҳ таоло: “Ҳар бир киши учун – яъни сизлардан ҳам, улардан ҳам ҳар бирингиз учун – дўзахдан икки баробар азоб бор. Лекин сизлар кимга қай даражада азоб-уқубат ва алам-оғриқлар борлигини билмайсиз”, деб айтади.
وَقَالَتۡ أُولَىٰهُمۡ لِأُخۡرَىٰهُمۡ فَمَا كَانَ لَكُمۡ عَلَيۡنَا مِن فَضۡلٖ فَذُوقُواْ ٱلۡعَذَابَ بِمَا كُنتُمۡ تَكۡسِبُونَ ﴿٣٩﴾
39. Раҳбар бўлсин, бошқа бўлсин, ортларидан одам эргаштирганлар ўзларига эргашганларга: “Биз ҳам, сизлар ҳам адашиш ва гумроҳликда, азобга сабаб бўладиган ишларни қилишда баб-баробармиз. Сизларнинг биздан ортиқча жойингиз йўқ”, деб айтишади. Аллоҳ таоло уларнинг ҳаммасига: “Қилиб ўтганингиз гуноҳлар сабабли жаҳаннам азобини тотинглар!” деб айтади.
إِنَّ ٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَا وَٱسۡتَكۡبَرُواْ عَنۡهَا لَا تُفَتَّحُ لَهُمۡ أَبۡوَٰبُ ٱلسَّمَآءِ وَلَا يَدۡخُلُونَ ٱلۡجَنَّةَ حَتَّىٰ يَلِجَ ٱلۡجَمَلُ فِي سَمِّ ٱلۡخِيَاطِۚ وَكَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡمُجۡرِمِينَ ﴿٤٠﴾
40. Бизнинг очиқ-равшан оятларимизни инкор қилган ва кибрланиб, шариатимизга амал қилмаган кофирларга ҳаётлик чоғларида амаллари кўтарилиши учун, ўлим пайтида эса руҳлари кўтарилиши учун осмон эшиклари очилмайди ва у кофирлар то туя игнанинг тешигидан ўтмагунича ҳаргиз жаннатга кира олмайдилар. Бу эса имконсиз ишдир. Биз бундай жазо билан ўта туғёнкор ва ашаддий жиноятчиларни жазолаймиз.
لَهُم مِّن جَهَنَّمَ مِهَادٞ وَمِن فَوۡقِهِمۡ غَوَاشٖۚ وَكَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلظَّٰلِمِينَ ﴿٤١﴾
41. У кофирлар дўзахда абадий қоладилар. Улар учун остларида жаҳаннам оловидан бўлган тўшаклар, устларида ўтдан бўлган ёпинчиқлар бўлади. Аллоҳ таоло ҳаддидан ошган, Унга кофир ва осий бўлган золим кимсаларни ана шундай қаттиқ азоб билан азоблайди.
