إِنَّ رَبَّكُمُ ٱللَّهُ ٱلَّذِي خَلَقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ فِي سِتَّةِ أَيَّامٖ ثُمَّ ٱسۡتَوَىٰ عَلَى ٱلۡعَرۡشِۖ يُغۡشِي ٱلَّيۡلَ ٱلنَّهَارَ يَطۡلُبُهُۥ حَثِيثٗا وَٱلشَّمۡسَ وَٱلۡقَمَرَ وَٱلنُّجُومَ مُسَخَّرَٰتِۭ بِأَمۡرِهِۦٓۗ أَلَا لَهُ ٱلۡخَلۡقُ وَٱلۡأَمۡرُۗ تَبَارَكَ ٱللَّهُ رَبُّ ٱلۡعَٰلَمِينَ ﴿٥٤﴾
54. Эй одамлар, Раббингиз осмонлару ерни олти кунда йўқдан бор қилган, сўнг Ўзининг улуғлиги ва буюклигига лойиқ тарзда Аршга кўтарилган зотдир. Аллоҳ субҳонаҳу ва таоло кечани кундузга киритади ва кундузни кеча билан ўраб, ёруғлигини кетказади. Кундузни кечага киритиб, унинг қоронғилигини кеткизади. Кеча ва кундуз бир-бирини тезлик билан, давомий равишда қувиб юради. Аллоҳ субҳонаҳу ва таоло қуёш, ой ва юлдузларни ўзига бўйсундирган ҳолда яратган. У уларни ўзи истаганидек бўйсундиради. Улар Аллоҳнинг буюк оят-аломатларидандир. Билингларки, яратиш ва буюриш Аллоҳ таолонинг ўзига хосдир. У бутун махлуқотларнинг Рабби, барча нуқсондан пок, олий ва буюк зотдир.
ٱدۡعُواْ رَبَّكُمۡ تَضَرُّعٗا وَخُفۡيَةًۚ إِنَّهُۥ لَا يُحِبُّ ٱلۡمُعۡتَدِينَ ﴿٥٥﴾
55. Эй мўминлар, Раббингизга хокисорлик билан, ичингизда махфий равишда дуо-илтижо қилинглар! Дуо хокисорлик билан ва риёдан узоқ бўлсин! Аллоҳ таоло шариатининг чегараларига тажовуз қилувчи кимсаларни ёқтирмайди. Тажовузнинг энг каттаси эса Аллоҳни қўйиб, ўликларга, бут-санамларга ва ҳоказоларга дуо қилиш каби ширк амалларни қилишдир.
وَلَا تُفۡسِدُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ بَعۡدَ إِصۡلَٰحِهَا وَٱدۡعُوهُ خَوۡفٗا وَطَمَعًاۚ إِنَّ رَحۡمَتَ ٱللَّهِ قَرِيبٞ مِّنَ ٱلۡمُحۡسِنِينَ ﴿٥٦﴾
56. Аллоҳ таоло ерни пайғамбарлар юбориш билан ислоҳ қилиб ва Аллоҳнинг тоати билан обод қилиб қўйганидан сўнг сизлар унда фасоднинг ҳеч бир тури билан бузғунчилик қилманг! Аллоҳ субҳонаҳу ва таолога холис, Унинг азобидан қўрқиб ва савобини умид қилиб дуо қилинг! Шубҳасиз, Аллоҳнинг раҳмати муҳсинларга яқиндир.
وَهُوَ ٱلَّذِي يُرۡسِلُ ٱلرِّيَٰحَ بُشۡرَۢا بَيۡنَ يَدَيۡ رَحۡمَتِهِۦۖ حَتَّىٰٓ إِذَآ أَقَلَّتۡ سَحَابٗا ثِقَالٗا سُقۡنَٰهُ لِبَلَدٖ مَّيِّتٖ فَأَنزَلۡنَا بِهِ ٱلۡمَآءَ فَأَخۡرَجۡنَا بِهِۦ مِن كُلِّ ٱلثَّمَرَٰتِۚ كَذَٰلِكَ نُخۡرِجُ ٱلۡمَوۡتَىٰ لَعَلَّكُمۡ تَذَكَّرُونَ ﴿٥٧﴾
57. Аллоҳ таоло ўз раҳмати бўлмиш ёмғир олдидан ёқимли майин шабадаларни хушхабар қилиб юборади ва халқлар Аллоҳнинг раҳмати билан хушнуд ва хурсанд бўладилар. Шамол ёмғир юкланган оғир булутни кўтаргач, Аллоҳ уни қурғоқчиликдан қақраган, дарахт ва ўсимликлари қуриб қолган диёрни тирилтириш учун ҳайдайди. Аллоҳ ундан ёмғир ёғдиради, ёмғир билан ўт-ўлан, дарахтлар ва экин-тикинларни чиқаради. У диёрнинг дарахтлари аввалгидек анвои меваларга ғарқ бўлади. Биз ўлик диёрни ёмғир билан тирилтирганимиз каби ўликларни ҳам ана шундай – йўқ бўлиб кетганидан сўнг қабрларидан қайта тирилтириб чиқарамиз. Шояд сизлар бундан ибрат олсангиз, буни Аллоҳнинг тавҳидига ва Унинг қайта тирилтиришга қодирлигига далил эканини англасангиз.
وَٱلۡبَلَدُ ٱلطَّيِّبُ يَخۡرُجُ نَبَاتُهُۥ بِإِذۡنِ رَبِّهِۦۖ وَٱلَّذِي خَبُثَ لَا يَخۡرُجُ إِلَّا نَكِدٗاۚ كَذَٰلِكَ نُصَرِّفُ ٱلۡأٓيَٰتِ لِقَوۡمٖ يَشۡكُرُونَ ﴿٥٨﴾
58. Унумдор ерга ёмғир ёғса, бундай ер Аллоҳнинг изни-иродаси ила осонлик билан яхши ўсимликни ундириб чиқаради. Шунга ўхшаш, мўмин киши ҳам Аллоҳнинг оятлари нозил бўлганда улардан фойдаланади ва бу оятлар унда намунали ҳаётни вужудга келтиради. Аммо ер ёмон ва шўрхок бўлса, у набототларни жуда қийинлик билан чиқаради, шунда ҳам фойдаси бўлмаган буталарнигина чиқаради. Худди шу каби кофир кимса ҳам Аллоҳнинг оятларидан фойдаланмайди. Биз ҳақни исботлаш учун Аллоҳнинг неъматларига шукр қиладиган ва У зотга итоат қиладиган кишиларга далил-ҳужжатларни ана шундай гўзал суратда ва турли-туман кўринишда келтирамиз.
لَقَدۡ أَرۡسَلۡنَا نُوحًا إِلَىٰ قَوۡمِهِۦ فَقَالَ يَٰقَوۡمِ ٱعۡبُدُواْ ٱللَّهَ مَا لَكُم مِّنۡ إِلَٰهٍ غَيۡرُهُۥٓ إِنِّيٓ أَخَافُ عَلَيۡكُمۡ عَذَابَ يَوۡمٍ عَظِيمٖ ﴿٥٩﴾
59. Биз Нуҳни ўз қавмини Аллоҳнинг тавҳидига ва ихлос билан ёлғиз Аллоҳга ибодат қилишга даъват этиш учун юбордик. У: “Эй қавмим, ёлғиз Аллоҳга ибодат қилинг, Унга итоат билан бўйин эгинг, сизлар учун Ундан ўзга ибодатга лойиқ ҳақ илоҳ йўқ. Шундай экан, фақат Унга ибодат қилинг. Агар шундай қилмасангиз ва бутларингизга сиғинишда давом этсангиз, сизларга бало-мусибати жуда оғир кун – қиёмат куни қаттиқ азоб тушишидан қўрқаман”, деди.
قَالَ ٱلۡمَلَأُ مِن قَوۡمِهِۦٓ إِنَّا لَنَرَىٰكَ فِي ضَلَٰلٖ مُّبِينٖ ﴿٦٠﴾
60. Шунда қавмининг бошлиқлари ва зодагонлари: “Эй Нуҳ, биз сени тўғри йўлдан очиқ адашиб кетганингни кўряпмиз”, дейишди.
قَالَ يَٰقَوۡمِ لَيۡسَ بِي ضَلَٰلَةٞ وَلَٰكِنِّي رَسُولٞ مِّن رَّبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ ﴿٦١﴾
61. Нуҳ деди: “Эй қавмим, мен мутлақо адашганим йўқ. Балки мен ўзимнинг, сизларнинг ва барча мавжудотнинг Рабби бўлган бутун оламлар Раббининг элчисиман.
أُبَلِّغُكُمۡ رِسَٰلَٰتِ رَبِّي وَأَنصَحُ لَكُمۡ وَأَعۡلَمُ مِنَ ٱللَّهِ مَا لَا تَعۡلَمُونَ ﴿٦٢﴾
62. Мен сизларга Раббимнинг рисолатларини етказаман, Раббимнинг азобидан огоҳлантираман, ажр-савобларидан хушхабар бераман, сизларга холис насиҳат қиламан. Мен Аллоҳнинг шариатидан сизлар билмаган нарсаларни биламан.
أَوَعَجِبۡتُمۡ أَن جَآءَكُمۡ ذِكۡرٞ مِّن رَّبِّكُمۡ عَلَىٰ رَجُلٖ مِّنكُمۡ لِيُنذِرَكُمۡ وَلِتَتَّقُواْ وَلَعَلَّكُمۡ تُرۡحَمُونَ ﴿٦٣﴾
63. Сизларни Аллоҳ таолонинг азобидан огоҳлантириш учун ҳамда сизлар Унга иймон келтириб, ғазабидан қутулишингиз ва Унинг раҳматига ва улкан ажру савобларига эга бўлиб қолишингиз учун Раббингиз ўз ичингиздан чиққан, насабини ва ростгўйлигини ўзингиз яхши биладиган бир киши орқали сизларга яхшилик бўлган нарсаларни эслатувчи панд-насиҳатларни нозил қилгани сизларни ажаблантирдими?!”
فَكَذَّبُوهُ فَأَنجَيۡنَٰهُ وَٱلَّذِينَ مَعَهُۥ فِي ٱلۡفُلۡكِ وَأَغۡرَقۡنَا ٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَآۚ إِنَّهُمۡ كَانُواْ قَوۡمًا عَمِينَ ﴿٦٤﴾
64. Улар Нуҳни ёлғончига чиқаришди. Шундан сўнг Биз уни ва унга иймон келтирган кишиларни кемага миндириб қутқардик ва Бизнинг очиқ-ойдин далил-ҳужжатларимизни ёлғон санаган кофирларни сувга чўктирдик. Улар қалб кўзлари ҳақни кўришдан кўр бўлган кимсалар эди.
